Już w środę, 14.12.2016 około godziny 20:00 naszego czasu Janet Yellen, Przewodnicząca Rady Gubernatorów Systemu Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych ogłosi decyzję Rezerwy Federalnej (FED) w sprawie oczekiwanej od dawna podwyżki stóp procentowych. Informacja ta elektryzuje inwestorów na całym świecie. Spodziewany wzrost o 0,25 punktu procentowego (z 0,5% do 0,75%) byłby pierwszą taką decyzja od roku. Czym są stopy procentowe i jaki mają wpływ na inwestycje?
Federal Funds Rate, czyli dosłownie Stopa Funduszy Federalnych, to stopa procentowa ustalana przez Bank Centralny Stanów Zjednoczonych, czyli Rezerwę Federalną, a wykorzystywana przez banki jako oprocentowanie pożyczek międzybankowych dla okresu jednego dnia. Innymi słowy, gdy banki pożyczają sobie pieniądze, oprocentowanie, które naliczane jest od pożyczonej kwoty to właśnie Fed Funds Rate. Fed Funds Rate jest również podstawą ustalania oprocentowania wielu amerykańskich krótkoterminowych instrumentów bankowych, takich jak pożyczki gotówkowe czy lokaty. Warto zaznaczyć, że stopa ta jest również istotnym elementem oprocentowania kredytów hipotecznych czy punktem odniesienia do ustalania rentowności krótkoterminowych obligacji rządowych.
W co inwestować jak rosną stopy procentowe?
Rynek pieniężny i Obligacje
Jako, że podstawą wyceny instrumentów rynku pieniężnego są aktualne stopy procentowe, w przypadku podwyżki wspomnianych stóp zmienia się wartość poszczególnych instrumentów. W przypadku obligacji spada ich rentowność. Wynika to z prostej matematycznej zależności – jeśli posiadana obligacja ma oprocentowanie niższe, niż aktualne rynkowe, to przy jej sprzedaży na rynku warta jest mniej. Co ważne dotyczy to przede wszystkim obligacji o krótszych terminach zapadalności. Reakcja jest skokowa i powoli zmniejsza się wraz z upływem czasu (Piazzesi 2005). Długoterminowe obligacje , to znaczy dziesięcio – czy trzydziestoletnie wyceniane są przez mechanizmy rynkowego popytu i podaży a na ich cenę wpływają przede wszystkim wydarzenia makroekonomiczne, oczekiwania dotyczące inflacji, przyszłych stóp procentowych czy wskaźników tempa wzrostu gospodarki. Oznacza to, że rynkowe wyceny obligacji długoterminowych nie są związane tylko z poziomem stóp, ale również oczekiwaniami inwestorów dotyczącymi ogólnej sytuacji kraju. Lokaty bankowe zwykle podążają za podwyżką stóp procentowych, i ich oprocentowanie rośnie.
Akcje
Jak zaznaczają Conover, Jensen, Johnson i Mercer (2005) Zgodnie z teorią wyceny aktywów wycena instrumentów zależna jest między innymi od ryzyka, którego nie można zdywersyfikować (market risk). Zatem jeżeli ryzyko to uwzględnia politykę monetarną, to zmiana stóp procentowych powinna mieć wpływ na wycenę akcji.
Jak zaznaczają Conover, et al., (2005) w przeprowadzonym przez siebie badaniu uwzględniającym dzienne stopy zwrotu z rynku akcji w Stanach zjednoczonych z lat 1963-2001, potwierdzają istnienie silnej zależności między zmianami a ich wpływem na rentowność akcji. Liczne wcześniejsze badania (Patelis 1997; Thorbecke 1997; Jensen, Johnson i Mercer 1997) wskazują na podobny efekt zmian polityki monetarnej. Badania te potwierdzają tradycyjne spojrzenie na politykę monetarną, to znaczy, że poluzowanie polityki (czyli obniżenie stóp procentowych) przynosi pozytywny wpływ na zwrot z rynku akcji. Analogicznie, podwyżka stóp procentowych oznaczać będzie spadek rentowności inwestycji w akcje. Gertler i Gilchrist (1994) dodają ponadto, że niektóre typy aktywów będą bardziej podatne na zmiany stóp procentowych niż inne. Dla przykładu akcje małych spółek, które przeważnie mają niższe zabezpieczenie w aktywach własnych spółki niż spółki duże, powinny silniej reagować na zmiany stóp procentowych. Jensen, Johnson, i Bauman (1997) zauważają, że akcje spółek z sektorów silnie zależnych od wydatków konsumentów również silniej reagują na zmiany stóp. W przypadku podwyżki stóp warto zatem przejrzeć swój portfel inwestycyjny i dokonać ewentualnych korekt.
Fundusze inwestycyjne
Fundusze inwestycyjne, jako, że w skład ich portfeli wchodzą zwykle zarówno akcje, jaki i obligacje i inne instrumenty rynku pieniężnego, mogą nie wykazywać zmian. Co istotne, ewentualne wahania zależeć będą od składu portfela funduszu, więc warto przeanalizować w co inwestuje dany fundusz.
Wzrost stóp procentowych w Stanach Zjednoczonych może wywołać jeszcze jeden efekt, mianowicie falę zmian polityki monetarnej krajów na całym świecie. Jako, że kraje posiadające zobowiązania w dolarach będą musiały uwzględnić wzrost stóp (a w konsekwencji wzrost kosztów obsługi zobowiązań), konieczne może okazać się dostosowanie ich własnej polityki. Warto być przygotowanym, czytać i analizować sytuację w najbliższych kilku dniach.
Dodatkowa literatura w języku angielskim:
Conover, C. Mitchell, Gerald R. Jensen, and Robert R. Johnson 1999. Monetary Conditions and International Investing. Financial Analysts Journal, vol. 55, no. 4 July/August, pp.38-48.
Conover, C.M. et al., 2005. Is fed policy still relevant for investors? Financial Analysts Journal, 61(1), pp.70–79.
Jensen, Gerald R., Robert R. Johnson, and Jeffrey M. Mercer. 1997. New Evidence on Size and Price-to-Book Effects in Stock Returns. Financial Analysts Journal, vol. 53, no. 6, November/December , pp.34-42.
Jensen, Gerald R., Jeffrey M. Mercer, and Robert R. Johnson. 1996. Business Conditions, Monetary Policy, and Expected Security Returns. Journal of Financial Economics, vol. 40, no. 2, February, pp. 213-238.
Jensen, Gerald R., and Jeffrey M. Mercer. 2002. „Monetary Policy and the Cross-Section of Expected Stock Returns.” Journal of Financial Research, vol. 55, no. 1, March, pp.125-139.
Jensen, Gerald R., Robert R. Johnson, and W. Scott Bauman. 1997. Federal Reserve Monetary Policy and Industry Stock Returns. Journal of Business Finance and Accounting, vol. 24, no. 5, June, pp.29-64.
Nowak, Laura. 1993. Monetary Policy and Investment Opportunities. Westport, CT, Quorum Books.
Patelis, Alex. 1997. Stock Return Predictability: The Role of Monetary Policy. Journal of Finance, vol. 52, no. 2 June, pp. 1951-72.
Piazzesi, M., 2005. Bond Yields and the Federal Reserve. Journal of Political Economy, 113(2), pp.311–344.
Thorbecke, Willem. 1997. On Stock Market Returns and Monetary Policy. Journal of Finance, vol. 52, no. 2, June, pp. 635-654.
POLSKA OSZCZĘDZA 